Inslag batsen en schoppen
Een bats of schop is voorzien van een codering, de zogenaamde inslag. Deze inslag geeft informatie over de afmetingen.
Wat betekend de inslag op een bats of schop?
Dankzij deze codering weet men precies welke bats of schop men nodig heeft.
Voor een bats of een schop worden verschillende benamingen gebruikt. Soms ook door elkaar, waardoor er niet altijd over hetzelfde gereedschap gesproken wordt. Hoe dat zit, lees je hier:
Wat betekend de inslag op een bats of schop?
Modellen, inslag, dulstand en bladbreedte
Batsen en schoppen zijn er in allerlei modellen. Afhankelijk van de toepassing of regio wordt een bepaalde bats of schop veel gebruikt. Een bats of schop is voorzien van een codering, de zogenaamde inslag. Deze inslag geeft informatie over de dulstand en bladbreedte van de bats of schop. Dankzij deze codering weet men precies welke bats of schop men nodig heeft, voor welke werkzaamheden.
Lees hieronder verder over:
Modellen batsen en schoppen
De benamingen bats, schop en schep worden soms door elkaar gebruikt, vaak voor hetzelfde soort gereedschap. Dit is soms streekgebonden of komt voort uit een dialect. Praat men over een bats of een schop, dan gaat het vrijwel altijd om hetzelfde gereedschap. Zo is een schop Drents model hetzelfde als een steekbats en als een panschop. Met een schop Hollands model wordt een schepbats bedoeld, welke ook zandschop genoemd wordt. De term schep is meer een verzamelnaam voor allerlei batsen en schoppen. Met schep kan ook een ballastschop of graanschop bedoeld worden.
Hieronder een aantal veel gebruikte modellen.
Steekbats
Bats Drents model
Panschop
Steekbatsen worden vanwege hun vrij rechte dulstand gebruikt voor allerlei grondwerk door hoveniers, stratenmakers, bouwvakkers, agrariërs, enz. Gepolijste batsen met opstap zijn het populairst bij professionals.
Betonschop
Holsteiner schop
Egaliseerschop
Dankzij de rechte voorzijde is een betonschop of Holsteiner schop ideaal voor het vlak wegscheppen van o.a. zand en grond. Hij vaak wordt vaak gebruikt bij het egaliseren en wordt daarom ook egaliseerschop genoemd.
Schepbats
Bats Hollands model
Zandschop
Het holle blad van een schepbats of zandschop staat hoog opgebogen, waardoor het opscheppen van bijvoorbeeld zand of grond makkelijk gaat. Een andere benaming is zandschop of bats Hollands model.
Kabelschop
Diepschop
Bananenschopje
Dankzij het smalle blad en de sterk opgebogen dulstand is een kabelschop ideaal voor het graven van sleuven bij het leggen van glasvezel, beregening en kabel.
Frankfurter
Duitse bats
Vanwege de vorm is deze schop geschikt voor het graven in vaste en steenachtige bodems. Dankzij de opstaande rugzijde blijft het opgeschepte materiaal goed op het blad liggen.
Inslag batsen en schoppen
Wat betekend de inslag op een bats of schop?
De inslag, codering of maataanduiding op het blad van een bats of schop staat voor de dulstand* en bladbreedte. Aan de hand van de inslag is te bepalen met wat voor soort bats of schop men te maken heeft en voor welke werkzaamheden deze het meest geschikt is.
De ‘D’ met het getal 1/4, 1/2 of 3/4 staat voor de dulstand. Dus hoe hoog de dul is opgebogen. Hoe hoger de dulstand, des te schuiner de dul staat. Dit bepaalt of een schop of bats is ontworpen om mee te steken of scheppen.
De nullen staan voor de bladbreedte. Hoe meer nullen, des te smaller het blad. ‘000’ is dus smaller dan ‘0’. De nullen in het blad staan dus niet voor de hardheid van het staal, zoals soms gedacht wordt.
*De dul is de ronde huls waar de steel in gemonteerd wordt. De dul wordt ook wel steelaansluiting genoemd.
Dulstand batsen en schoppen
Met de dulstand wordt de hoek aangegeven t.o.v. het blad. Hoe hoger de dulstand, des te schuiner de dul staat. Dit bepaalt of een schop of bats is ontworpen om mee te steken of scheppen. De dulstand wordt gemeten vanaf de grond tot aan de dul, wanneer het blad vlak op de grond ligt.
De dulstanden van relatief recht naar ver opgebogen zijn 1/4, 1/2 en 3/4. Bij een (bijna) geheel rechte dulstand wordt er geen getal vermeld in de inslag.
Het is belangrijk om een passende steel bij de dulstand te kiezen, afhankelijk van de toepassing. De buiging van de steel bepaald mede hoe vlak of recht het blad op de grond komt tijdens gebruik.
Rechte dulstand
Specifiek voor steekbatsen
1/4 opgebogen
Specifiek voor steekbatsen
1/2 opgebogen
Voor schepbatsen, betonschoppen en vlakbatsen
3/4 opgebogen
Voor schepbatsen en kabelschoppen
Bladbreedte batsen en schoppen
Vroeger waren er bladbreedtes die afliepen van nummer 2 naar 0, waarbij 2 het groots is. Na verloop van tijd moesten de bladen kleiner worden vanwege de arbeidsomstandigheden en werden kleinere maatvoeringen in het leven geroepen. Soms wordt gedacht dat de nullen de hardheid van het blad aangeven, dit is niet het geval.
De bladgroottes bij batsen en schoppen zijn van groot naar klein: 2 – 1 – 0 – 00 – 000
Er zijn uitzonderingen wat de vermelding van bladbreedte betreft. Het Frankfurter model bats heeft een bladbreedte van maar liefst 5. Deze is dus extra breed. Kabelschoppen zijn zeer smal. Hier wordt de bladbreedte aangegeven in centimeters.
Benamingen batsen en schoppen
Wat is het verschil tussen een bats, schop en schep?
Vaak worden verschillende benamingen voor hetzelfde gereedschap gebruikt. Dit is meestal streekgebonden of komt voort uit een dialect.
Praat men over een bats of schop, dan gaat het vrijwel altijd om hetzelfde gereedschap. Zo is een schop Drents model hetzelfde als een steekbats en als een panschop. Met een schop Hollands model wordt een schepbats bedoeld, welke ook zandschop genoemd wordt.
De term schep is meer een verzamelnaam voor allerlei batsen en schoppen. Dit komt uiteraard voort uit het werkwoord scheppen, waar deze gereedschappen voor gemaakt zijn.
Er zijn ook andere modellen schoppen (of scheppen), waarbij het niet om een bats gaat. Denk daarbij aan een ballastschop, stalschop of graanschop. Deze grotere, bredere modellen hebben een andere opbouw en toepassing. Ze worden gebruikt voor het opscheppen van grote volumes.
Een ballastschop wordt vrijwel altijd uitgevoerd met een D-steel en een stalschop met een lange schopsteel of batsesteel zonder hilt. Bij een graanschop wordt zowel een D-steel als een lange schopsteel of batsesteel zonder hilt gebruikt.
Steekbats - Bats Drents model
Wat is een Steekbats?
Een steekbats of bats Drents model is recht en plat met een vlakke rand. Een steekbats is bedoeld voor allround graafwerk, spitten en eventueel scheppen. De dul staat redelijk recht en heeft meestal een dulstand van 1/4 opgebogen. In een steekbats zit vaak een licht gebogen of gebogen schopsteel, waardoor vrij recht in de grond gestoken wordt. Scheppen gaat ook met een steekbats. Om (pot)grond, zand en grind vlak van de grond te scheppen is een schepbats handiger. Een steekbats wordt ook wel panschop, of op z'n Brabants 'Panneke' genoemd.
De meeste steekbatsen hebben een dulstand van 1/4 opgebogen. Het blad staat dan in een ideale positie om te kunnen steken en graven. Enkele steekbatsen zijn uitgevoerd met een bijna geheel rechte dulstand. Door de extreem rechte stand van het blad is dit vooral handig voor steken.
Bladbreedte 000 is een veel gebruikte maatvoering bij steekbatsen. Daarnaast komt breedte 00 ook nogal eens voor. Bredere bladen komen voornamelijk voor bij schepbatsen en zandschoppen. Smallere bladen zijn meer gangbaar bij een kabelschop.
Professionele gebruikers en echte doe-het-zelvers gebruiken graag een gepolijste steekbats. Op een gepolijst blad blijft grond en zand namelijk minder makkelijk zitten en het blad "snijdt" soepeler door de bodem.
Vaak wordt gekozen voor een steekbats met opstap (schouderstrip). Hierbij zit op de afgeronde bovenzijde van het blad (de schouders) een ronde of platte strip. Deze zorgt voor extra grip en beschermt schoeisel tegen beschadiging tijdens het steken.
Welke steel past in een steekbats?
De meeste schopstelen en batsestelen passen in een steekbats. Een licht gebogen tot gebogen Essenhouten schopsteel met doorgestoken hilt is het meest ideaal. Deze gebogen stelen zorgen in combinatie met de dulstand voor een perfecte hoek en een zo ergonomisch mogelijke werkhouding. Meestal kiest men voor een schopsteel in lengte 110 cm. Maar lengte 100 cm, 120 cm en 130 cm zijn ook populair.
Vrijwel alle steekbatsen worden met en zonder steel geleverd.
Betonschop - Holsteiner schop
Wat is een betonschop?
Een betonschop of Holsteiner schop is relatief hol en heeft een volledig rechte voorzijde. Een betonschop, of betonbats, wordt gebruikt voor het vlak wegscheppen van o.a. zand, grond, mortel, grind en gebroken puin. De dul staat schuiner opgebogen dan bij een steekbats en heeft meestal een dulstand van 1/2 of 3/4 opgebogen. In een betonschop zit vaak een gebogen of dubbel gebogen steel, waardoor vlak over de grond geschept wordt.
Door stratenmakers en infra bedrijven wordt een betonschop veel gebruikt voor het egaliseren van het cunet of zandbed. Doordat een betonschop vlak schept, wordt het zandbed mooi vlak en blijft de onderlaag stabiel. Met het blad haaks op de ondergrond, wordt bovendien zand of grond op hoogte gebracht of weggeschraapt.
In de bouw wordt een betonschop gebruikt voor het scheppen van beton, specie, zand en andere losse materialen. Met de rechte voorzijde schraapt men eenvoudig alles bij elkaar. Omdat het blad enigszins hol is, zijn er makkelijke grote volumes mee te scheppen.
Bladbreedte 0 is een veel gebruikte maatvoering bij betonschoppen. Daarnaast komt breedte 2 soms ook voor. In de bouw en infra worden ook veel kabelschoppen gebruikt. Deze hebben juist een heel smal blad van bijvoorbeeld 11,5 of 16 cm.
Er zijn ook betonschoppen met afgeronde hoeken en een gepolijste snede. Deze uitvoering is ideaal voor het scheppen van grote volumes uit een bigbag, aanhanger of kruiwagen. Dankzij de afgeronde hoeken blijft de betonschop blijft het blad niet haken in een bigbag. In een aanhanger of kruiwagen is er minder kans op beschadiging.
Welke steel past in een betonschop?
Verschillende modellen schopstelen en batsestelen passen in een betonschop. Een gebogen of dubbel gebogen Essenhouten steel is het meest ideaal. Een gebogen schopsteel in een betonschop is handig voor algemeen gebruik door stratenmakers of in de bouw en infra. In combinatie met een dubbel gebogen steel heeft een betonschop de perfecte hoek voor egaliseren en een zo ergonomisch mogelijke werkhouding. Meestal kiest men voor een schopsteel in lengte 110 cm of 130 cm.
Vrijwel alle betonschoppen worden met en zonder steel geleverd.
Schepbats - Bats Hollands model
Wat is een schepbats?
Een schepbats of bats Hollands model heeft een breed hol blad. Zoals de naam al zegt is deze bats ideaal voor het scheppen van grote volumes zand, grond, grind en split. Een schepbats wordt ook zandschop genoemd. De dulstand is meestal 1/2 of 3/4 opgebogen. Dankzij de hoog opgebogen dul blijft het blad mooi vlak op de grond. Graven of steken gaat minder makkelijk met een schepbats. Hiervoor is een steekbats meer geschikt.
Schepbatsen zijn in veel verschillende bladbreedtes beschikbaar. Alle breedtes van 0 tot en met 2 worden gebruikt. Iedereen heeft zo zijn voorkeur. De allerbreedste is het Frankfurter model, met een breedte van maar liefst 5. Voor een schepbats geldt natuurlijk: hoe breder het blad, hoe meer volume er geschept wordt.
Omdat met een schepbats makkelijk veel los materiaal geschept wordt, komt dit type bats voor in allerlei sectoren. Een schepbats wordt vrij algemeen gebruikt door agrariërs, hoveniers, stratenmakers, bouwvakkers en in publiek onderhoud.
Het egaliseren van een zandbed gaat wel met een schepbats, maar is veel makkelijker met een betonschop. Deze is vlakker en heeft een rechte rand. Daarnaast gebruiken stratenmakers en infra bedrijven geregeld een vlakbats of stratenmakersbats.
Welke steel past in een schepbats?
Verschillende modellen schopstelen en batsestelen passen in een schepbats. Een gebogen of sterk gebogen Essenhouten steel is het meest ideaal. Een gebogen steel zorgt er in combinatie met de hoog opgebogen dul voor, dat het blad mooi vlak aan de grond blijft. Hierdoor kan er beter rechtop gewerkt en makkelijker geschept worden. Meestal kiest men voor een schopsteel in lengte 110 cm of 130 cm.
Vrijwel alle schepbatsen worden met en zonder steel geleverd.
Kabelschop - Diepschop
Wat is een kabelschop?
Een kabelschop heeft een extra smal blad en een hoog opgebogen dul. Er zijn modellen met een rechte of een spitse voorzijde van het blad. Een kabelschop is ideaal voor het graven van sleuven bij het leggen van glasvezel, beregening en kabel. De dul staat hoog opgebogen en vaak zit er een lange schopsteel of batsesteel in. Kabelschoppen zijn populair in de grond-, weg- en waterbouw (GWW), in de infra, bij stratenmakers en hoveniers. Een kabelschop wordt ook diepschop of bananenschop genoemd (vanwege de vorm).
De meeste kabelschoppen hebben een dulstand van 3/4 opgebogen. Dankzij de hoog opgebogen dul blijft het blad van een kabelschop mooi vlak aan de grond. Zo schept men eenvoudig grond en zand omhoog, ook bij de diepere sleuven.
Kabelschoppen zijn beschikbaar in verschillende bladbreedtes, namelijk 10 cm, 11,5 cm, 14 cm en 16 cm. De meest gebruikte bladbreedtes zijn 11,5 cm en 16 cm. Dankzij het extra smalle blad, wordt de sleuf niet te breed en wordt er niet onnodig veel grond of zand omhoog geschept.
Wanneer er echt gestoken moet worden in een sleuf, is een kabelspade handiger. Een kabelspade heeft namelijk een rechter en dikker blad, wat beter bestand tegen zwaardere belasting. Een kabelspade wordt ook draineerspade genoemd.
Welke steel past in een kabelschop?
In principe passen de meeste gebogen schopstelen en batsestelen in een kabelschop. Veruit het meest gebruikt zijn de gebogen schopsteel of batsesteel in lengte 130 cm zonder hilt en de gebogen schopsteel in lengte 110 cm met doorgestoken hilt. Deze gebogen stelen zorgen in combinatie met de dulstand voor een perfecte hoek en een zo ergonomisch mogelijke werkhouding
Vrijwel alle kabelschoppen worden met en zonder steel geleverd.